Drodzy Diecezjanie!
W starożytnym Rzymie istniał zwyczaj otwierania w pierwszy dzień nowego roku bram miast oraz drzwi domów. Czyniono to w tym celu, aby zaprosić do swoich domostw dobre bóstwa opiekuńcze, które miały czuwać nad mieszkańcami zapewniając im pomyślność i dostatek w nowym roku. Ślad tego zwyczaju pozostał w łacińskiej nazwie pierwszego miesiąca, która pochodzi od słowa ianua – czyli brama. W pierwszy dzień nowego roku liturgia Kościoła prowadzi nas do Bożej Rodzicielki Maryi, którą w Litanii loretańskiej nazywamy „Bramą niebieską”. Przez Jej osobę, jak przez swoistą „bramę”, przyszedł na świat Syn Boży, który wypełnił Boże obietnice związane z dziełem odkupienia. Posłuszeństwo Maryi wobec woli Bożej otworzyło bramę zamkniętą przez nieposłuszeństwo Ewy. Swoim macierzyńskim orędownictwem Maryja wstawia się nieustannie za nami u Boga, by otwarła się przed nami brama niebios. W ten sposób wspomaga nas na drodze doczesnego pielgrzymowania, byśmy nigdy nie zapomnieli i nie stracili z oczu ostatecznego celu ziemskiego życia – ojczyzny niebieskiej. Święta Boża Rodzicielka zostaje nam ukazana jako najdoskonalsze stworzenie i jako pierwsza z tych, którzy skorzystali z darów Nowonarodzonego Zbawiciela.
1. Szczególnym przejawem i wyrazem macierzyńskiej troski Bożej Rodzicielki o wspólnotę pielgrzymującego Kościoła są autentyczne objawienia maryjne, które miały miejsce w historii. Ich przesłanie przypomina nade wszystko o wielkiej Bożej miłości względem ludzi – miłości, która jest nieodwołalna, bezgraniczna i wierna. Dlatego też Bóg z tak wielkim smutkiem patrzy na każdego człowieka, który grzeszy, poddaje się działaniu zła i przez swoją niewierność rani Jego miłujące Serce. Orędzia kierowane przez Maryję w czasie objawień zwracają także uwagę na doniosłe znaczenie w danym czasie i kontekście dziejowym określonych treści wiary, przypominają o znaczeniu i potrzebie modlitwy, o konieczności ustawicznego nawrócenia i powrotu do Boga. W objawieniach maryjnych dostrzegamy postawę zatroskanej Matki, która przychodzi z pomocą swoim dzieciom, chce je napomnieć, udzielić dobrej rady i ustrzec przed grożącymi niebezpieczeństwami. Przez swoje objawienia Maryja zawsze ukierunkowuje ludzi na Boga, który jako jedyny może ostatecznie zaspokoić wszelkie ludzkie braki i potrzeby.
W roku 2017 przypada setna rocznica objawień Matki Bożej w małej portugalskiej wiosce noszącej nazwę Fatima. Objawienia Maryi rozpoczęły się 13 maja 1917 i trwały przez sześć miesięcy – do 13 października. Rok wcześniej poprzedziło je trzykrotne ukazanie się Anioła, który zapowiedział trójce małych pastuszków przyszłe objawienia.
Dar objawień Matki Bożej w Fatimie był światłem w mroku trwającej wówczas I wojny światowej – najkrwawszego i najokrutniejszego z dotychczasowych konfliktów zbrojnych. Światło orędzia fatimskiego zostało skierowane do dziecięcych serc i umysłów, które tak mocno kontrastują z sercami i umysłami możnych tego świata, pobudzanych pychą i żądzą władzy, co w rezultacie prowadzi do tak wielu tragicznych w skutkach konfliktów i wojen. We współczesnym świecie, w którym nadal obecny jest wstrząsający ogrom ludzkiego cierpienia spowodowanego wojnami, terroryzmem, krzywdą i nienawiścią, a zatem bolesnymi skutkami zła i grzechu, światło orędzia fatimskiego jawi się jako wciąż aktualne wskazanie, co należy czynić, by świat ratować przed złem, a dusze ludzkie przed piekłem. Chociaż objawienia Matki Bożej w Fatimie należą do najbardziej znanych na świecie, to jednak samo orędzie Maryi pozostaje w dużym stopniu nadal nieusłyszane, gdyż nie znalazło jeszcze realnego przełożenia na sposób życia i postępowania tak wielu ludzi. Trzeba zatem niejako na nowo wsłuchać się w głos Matki Najświętszej, który sto lat temu usłyszała trójka małych pastuszków w ukrytej pośród gór dolinie Cova da Iria.
2. Podczas pierwszego objawienia Matka Boża poprosiła dzieci, by przychodziły na spotkanie z Nią przez sześć kolejnych miesięcy, trzynastego dnia o tej samej godzinie. Poprosiła też, by codziennie odmawiały różaniec, „aby uzyskać pokój dla świata i koniec wojny”. Usilna prośba i zachęta do modlitwy różańcowej była powtarzana przez Matkę Bożą podczas każdego z objawień. 13 lipca 1917 roku Matka Boża ukazała dzieciom wizję piekła, do którego idą dusze grzeszników. Pedagogia Maryi nie jest tu przypadkowa. Ukazuje bowiem świat w zupełnie innej optyce, poszerza ludzkie patrzenie, które często zacieśnia się do postrzegania jedynie doczesnego i zmysłowego wymiaru.
Treść wizji otwiera nasze oczy na rzeczywistość pozaziemską, ku której nieuchronnie zmierza każdy człowiek. Konsekwencje popełnianych w życiu grzechów wykraczają poza doczesność i mają swoje skutki w wieczności, czego wstrząsającym obrazem była ukazana przez Maryję wizja piekła. Żeby ratować dusze grzeszników Matka Boża oznajmiła dzieciom, że Bóg chce rozpowszechnić na świecie nabożeństwo do Jej Niepokalanego Serca. „Jeżeli się zrobi to, co wam powiem – mówiła Maryja – wielu przed piekłem zostanie uratowanych i nastanie pokój na świecie”. Bóg nie chce, aby ktokolwiek zaginął, dlatego przed dwoma tysiącami lat posłał na świat swojego Syna, aby „odszukał i zbawił to, co zginęło” (por. Łk 19, 10). Przez Maryję kolejny raz Bóg podaje człowiekowi pomocną dłoń, aby go ocalić i zbawić.
Nabożeństwo do Niepokalanego Serca Maryi jest wyjątkowym darem objawień fatimskich. I chociaż sam kult Niepokalanego Serca był już wcześniej znany w Kościele, to jednak dopiero przesłanie fatimskie bardzo konkretnie nakreśliło jego formę. Nabożeństwo to, zgodnie ze słowami Maryi, ma wymiar poświęcenia się Jej Niepokalanemu Sercu oraz wynagradzania za grzechy w pierwsze soboty miesiąca. Szczegółowych wskazań w tym względzie Maryja udzieliła siostrze Łucji w oddzielnym objawieniu, które miało miejsce w roku 1925. Matka Boża powiedziała wtedy do Łucji: „Córko moja, spójrz, Serce moje otoczone cierniami, którymi niewdzięczni ludzie przez bluźnierstwa i niewierności stale ranią. Przynajmniej ty staraj się nieść mi radość i oznajmij w moim imieniu, że przybędę w godzinie śmierci z łaskami potrzebnymi do zbawienia do tych wszystkich, którzy przez pięć miesięcy w pierwsze soboty odprawią spowiedź, przyjmą Komunię świętą, odmówią jeden różaniec i przez piętnaście minut rozmyślania nad tajemnicami różańcowymi towarzyszyć mi będą w intencji zadośćuczynienia”.
We obecnych czasach, gdy tak wiele ludzkich serc jest mocno poranionych i uwikłanych w grzechy, potrzebujemy zwrócenia się ku Sercu Niepokalanej Matki Chrystusa i Matki Kościoła, Serca wolnego od grzechu, zawsze wiernego i czystego. Gorąco zachęcam, aby w parafiach naszej diecezji kultywować wspólnotowy i indywidualny kult Niepokalanego Serca Maryi, a także zachęcać do praktykowania I sobót miesiąca i czynnego podejmowania wezwania Maryi do wynagradzania Jej Niepokalanemu Sercu za grzechy swoje i innych ludzi, zwłaszcza zatwardziałych grzeszników.
Pobożność wypływająca z orędzia fatimskiego wyraża się także poprzez tzw. „nabożeństwa fatimskie”, odprawiane od maja do października trzynastego dnia miesiąca. W wielu parafiach naszej diecezji przyjęła się ta godna polecenia praktyka i została ochoczo przyjęta przez wiernych. Wpisuje się ona również w bogaty rys maryjny tarnowskiej diecezji.
3. Maryja Niepokalana ukazała się w Fatimie, jako „Pani Różańca” – mówiła wtedy do dzieci: „Jestem Panią Różańca. Przyszłam ostrzec wiernych, aby poprawili się i błagali o przebaczenie ich grzechów. Nie wolno im więcej obrażać Pana Boga, ponieważ już jest zbyt ciężko obrażony grzechami ludzi. Ludzie muszą odmawiać Różaniec. Niech odmawiają go każdego dnia”.
Modlitwa różańcowa jest potężnym narzędziem w rękach wierzących, którym mogą wpływać na kształt rzeczywistości i nadawać jej bardziej ewangeliczne oblicze. Papież bł. Pius IX mówił: „Daj mi armię odmawiającą milion różańców dziennie, a zwyciężę świat!”. Chrześcijanin musi stoczyć w swoim życiu wiele bitew, przede wszystkim w sobie samym – z pokusą, słabością, ociężałością i zwątpieniem. Chrześcijańska odpowiedzialność nakazuje nam również troszczyć się o zbawienie innych ludzi. W sprawach zbawienia trzeba niejednokrotnie podjąć trud walki za innych, którzy uwikłani w sidła grzechów sami nie chcą lub nie są zdolni do podjęcia duchowej walki. Przez rozważanie tajemnic różańcowych zanurzamy się w głębi Bożej miłości, która przemienia, leczy i zbawia, a także staje się odpowiedzią na nasze oczekiwania, problemy, bóle i cierpienia. Wyczuwamy to niemal podświadomie, gdyż w najtrudniejszych momentach życia chwytamy właśnie za różaniec.
Zachęcam do tworzenia w parafiach nowych Róż Różańcowych, także dla dzieci, młodzieży i młodych małżeństw. Piękną praktyką, do której warto ciągle powracać jest rodzinna modlitwa przed obrazem Najświętszego Serca Pana Jezusa i Niepokalanego Serca Maryi. Te dwa obrazy, wiszące obok siebie w naszych domach, ukazują relację Chrystusa i Maryi, zaś modlących się przed nimi wprowadzają w ogrom Bożej i matczynej miłości.
Drodzy Siostry i Bracia!
W Nowy Rok zwracamy się do Świętej Bożej Rodzicielki, Królowej pokoju, Matki jedności i „Bramy niebieskiej”, przez którą Bóg sto lat temu w Fatimie powtórzył wezwanie: „Nawracajcie się i wierzcie w Ewangelię” (Mk 1, 15). Poznając orędzie fatimskie uświadamiamy sobie, że nie możemy przyjmować go jako komunikatu na temat przyszłych losów świata, lecz słyszymy w nim konkretne wezwanie do nawrócenia, pokuty i ustawicznej modlitwy, które są lekarstwem dla poranionego przez zło człowieka i świata. Matka Boża zwracała dzieciom w Fatimie uwagę, iż w modlitwie, zwłaszcza modlitwie różańcowej, a także pokucie i systematycznym udziale w życiu sakramentalnym poprzez spowiedź i Eucharystię, zawiera się siła dzieci Bożych do zwyciężania zła dobrem. W centrum objawień fatimskich nie znajdują się apokaliptyczne proroctwa, lecz Niepokalane Serce Maryi zatroskane o wieczne zbawienie wszystkich ludzi. Jej trosce polecamy zapowiedziany V Synod Diecezji Tarnowskiej, który otwiera przed nami możliwość głębszej odpowiedzi na miłość Chrystusa i Maryi. Jako wspólnota diecezjalna przygotowujemy się także do ważnego wydarzenia, jakim będzie koronacja statuy Matki Bożej Fatimskiej z Sanktuarium w Tarnowie. Uroczystość koronacji odbędzie się w niedzielę 4 czerwca 2017 roku.
Przyjmijmy z odnowioną wiarą i zaangażowaniem dar fatimskiego orędzia, które promieniuje na naszą teraźniejszość i przyszłość, i zwraca nas ku Bogu. Ku Niemu u początku nowego roku kierujemy błagalną modlitwę, by rozpromienił nad nami swe oblicze i obdarzył nas swoją łaską i pokojem (por. Lb 6, 25n).
Wszystkim Diecezjanom składam serdeczne życzenia i udzielam pasterskiego błogosławieństwa.
† Andrzej Jeż
BISKUP TARNOWSKI
